Jak odnowić drewniane schody?
Schody służą do komunikacji między kondygnacjami – korzystamy z nich wielokrotnie w ciągu dnia, nie dziwi więc, że po kilku latach trzeba je odnowić, szczególnie jeśli zdecydowaliśmy się na drewniane okładziny schodów żelbetowych lub na wykonanie także ich konstrukcji z tego materiału. Szczególnie stopnie schodów są elementem dość mocno eksploatowanym, dlatego nawet te wykonane z twardych gatunków drewna niszczą się po jakimś czasie. Jeśli są wykonane w całości z drewna, są szczególnie narażone na uszkodzenia i zniszczenia. Często łatwo możemy odnowić drewniane schody, a nawet całkowicie zmienić ich wygląd. Gdy uszkodzenia są duże, renowacja drewnianych schodów może wymagać większych nakładów finansowych oraz zaangażowania fachowców.
Renowacja drewnianych schodów: uszczelnienie drewna
W pierwszej kolejności musimy bardzo dokładnie obejrzeć wszystkie drewniane elementy schodów i sprawdzić, czy nie widać szpar w stopniach lub między poszczególnymi elementami schodów. Nawet w dobrym świetle dziennym i sztucznym możemy jednak nie zauważyć, że drewniane schody mają ubytki. Dlatego do oględzin niezbędna będzie dobra latarka. Szpary trzeba wypełnić kitem do drewna, który jest sprzedawany w kartuszach. Jest to jednoskładnikowa elastyczna masa do uszczelniania o konsystencji kremu, która po wyschnięciu twardnieje. Po utwardzeniu daje się doskonale szlifować i malować. Ma bardzo dobrą przyczepność zarówno do powierzchni gładkich, jak i porowatych. Kit nanosi się ręczną wyciskarką, po zamocowaniu kartusza z masą i odcięciu plastikowego czubka. Odcinamy go w taki sposób, żeby dziurka miała szerokość zbliżoną do szerokości szczeliny. Po wyschnięciu kit twardnieje, można go ciąć, szlifować, a nawet wiercić. Kit do drewna dostępny jest w kolorystyce typowych dla schodów gatunków drewna, np. w kolorze sosny, dębu, orzecha czy mahoniu. Gdy szpara jest zbyt mała, wbijamy w nią delikatnie drewniany lub plastikowy klin o trójkątnym przekroju, żeby rozeprzeć nieco elementy.
Renowacja drewnianych skrzypiących schodów
Jeśli schody drewniane skrzypią, ważną czynnością jest dokładne dokręcenie wszystkich elementów. Skrzypienie powstaje wtedy, gdy drewniane stopnie i belki nie są dobrze dopasowane lub gdy gwoździe trą o drewno. Tam gdzie występują luzy, elementy łączymy wkrętami samonawiercającymi do drewna lub dokręcamy istniejące wkręty. Gdy chcemy, żeby łebki wkrętów pozostały niewidoczne, kupmy okrągłe zaślepki do łebków. Wtedy przed wkręcaniem musimy nawiercić gniazda w drewnie o średnicy i głębokości równej średnicy oraz wysokości zaślepek. Dopiero po tym osadzamy wkręty, a gniazda nad ich łebkami zaklejamy zaślepkami. Niekiedy, aby pozbyć się dokuczliwych odgłosów wydawanych przez drewniane schody, musimy zastosować dodatkowe miejsca podparcia. Pomocne będą stalowe kątowniki lub drewniane podpórki, które przykręca się od spodu stopni.
Renowacja drewnianych schodów – przygotowanie podłoża
Jeśli niezbędne jest nałożenie świeżej warstwy lakieru czy też innego materiału zabezpieczającego drewno, konieczne będzie odpowiednie przygotowanie podłoża. Gdy trzeba usunąć z elementów schodów starą farbę, najlepiej wykonać ługowanie. Rozpuści ono starą powłokę malarską. Kolejny krok to cyklinowanie drewna. Szlifowanie wykonujemy papierem ściernym o gradacji uzależnionej od gatunku drewna. Szlifowanie powtarzamy i przy kolejnym zwiększamy gradację aż do 120 przy miękkim drewnie oraz 100 przy twardym. Prace przyspieszy użycie szlifierki oscylacyjnej. W miejscach trudno dostępnych użyjmy szlifierki krawędziowej. Cyklinowanie należy powtórzyć nawet trzykrotnie. Ważne, by za każdym razem używać papieru ściernego o coraz większej gradacji.
Renowacja drewnianych schodów – lakierowanie, olejowanie, malowanie
Jeśli chcemy odnowić stare schody wystarczy, że polakierujemy je specjalnym lakierem do schodów. Najlepiej wybrać taki rodzaj, jaki był naniesiony wcześniej. Lakier nakładamy na stopnie w przynajmniej 3 warstwach, aby uzyskać odpowiednią grubość i elastyczność powłoki. Policzki i podstopnice warto również pokryć – wystarczą 2 warstwy lakieru. Jeżeli chcemy, aby drewniane schody zyskały nowy kolor, to najpierw pokrywamy je lakierem pigmentowym, a następnie bezbarwnym lakierem do schodów.
Do renowacji drewnianych schodów coraz częściej wykorzystujemy także olej. Wnika on w głąb struktury drewna i uwidacznia jego urodę. Zabezpieczone w ten sposób schody mają właściwości paroprzepuszczalne. Drewno oddycha i tworzy dobry mikroklimat. Renowacja drewnianych schodów to także dobry moment, by wykończyć je modną farbą kryjącą. Nowoczesne farby do drewna świetnie się do tego nadają.
Nowa okładzina na stare schody
Zdarza się, że renowacja nie przyniesie pożądanego efektu. Jednak jeśli nie chcemy ich demontować, możemy pokryć je fornirem, parkietem czy wykładziną. Do pokrycia schodów fornirem lub parkietem potrzebne nam będą profile krawędziowe, które mocujemy wkrętami do starych stopni. Dostępne są w wersji z wpustami i piórami do łączenia ze skrajnymi panelami. Podstopnice okładamy wówczas również takim samym materiałem. Pokrywanie schodów wykładziną dywanową nie jest łatwe. Powierzchnia stopni powinna być równa, ponieważ dywan ukryje ubytki, ale ich nie wypełni. Przed przyklejeniem wykładziny wszystkie przednie krawędzie stopni zabezpieczamy profilami z tworzywa sztucznego, mocowanymi do drewna wkrętami. „Odzyskamy” w ten sposób ich równe linie i kąty. Wykładzinę tniemy na paski o szerokości i wysokości stopni, następnie przyklejamy je do nich taśmą dwustronną. Można też użyć gotowych elementów wykonanych z wykładziny dywanowej. To nakładki z polipropylenu, które dzięki samoprzylepnej taśmie łatwo zamocować na stopniach schodów.
Zdjęcia: Fotolia.com