Sucha zabudowa
Do zalet systemów suchej zabudowy należą:
• elastyczność kształtowania wnętrza - przy zmianie funkcji
pomieszczeñ bardzo łatwo i szybko można za pomocą ścian działowych
z płyt gipsowo-kartonowych lub gipsowo-włóknowych zmienić
rozplanowanie przestrzeni lokalu,
• obniżenie kosztów budowy - nie ma konieczności stosowania
przerw technologicznych związanych ze schnięciem tynków,
pogodą,
• prosty montaż instalacji - sanitarnych i elektrycznych,
nie trzeba kuć bruzd, ponieważ instalacje układa się w wolnych
przestrzeniach konstrukcji ścian i sufitów,
• zastosowanie w robotach remontowych w starych budynkach -
ścianki z płyt gipsowo-kartonowych są to lekkie konstrukcje i nie
obciążają zbyt mocno drewnianych stopów, poprawiają izolacyjność
termiczną i akustyczną istniejących budynków,
• dobra izolacyjność cieplna - przewodność cieplna płyt
gipsowo-kartonowych jest niska - na poziomie drewna, w połączeniu z
materiałami do izolacji termicznej ścianki te spełniają wszystkie
wymagania nowej normy,
• dobra izolacyjność akustyczna - ścianka z płyt
gipsowo-kartonowych lub gipsowo-włóknowych wypełniona wełną szklaną
lub mineralną ma izolacyjność akustyczną podobną do grubej ściany z
cegły,
• ochrona przeciwpożarowa - płyty gipsowo-kartonowe są
zakwalifikowane do grupy materiałów niepalnych - standardowa płyta
posiada w sobie około 2 l wody związanej krystalicznie, w przypadku
pożaru woda ta zapobiega gwałtownemu wzrostowi temperatury i
rozprzestrzenianiu się pożaru,
• zapewniają komfort wilgotnościowy w pomieszczeniu - rdzeñ
płyty posiada mikropory, dzięki temu wchłania nadmiar wilgoci z
powietrza, przechowuje ją w sobie, a następnie przy suchej pogodzie
zwraca wilgoć do pomieszczenia, poprawiając panujący w nim
mikroklimat,
• idealnie gładka powierzchnia ścian - po wyszlifowaniu
spoin i zagruntowaniu ściana ta jest mało chłonna, można ją
pomalować lub wykoñczyć glazurą.
Rodzaje płyt
Płyty gipsowo-kartonowe składają się z rdzenia gipsowego
oklejonego z obu stron kartonem, produkowane są w różnych wersjach
- wybór wariantu zależy od ich zastosowania w pomieszczeniu.
• Zwykła płyta gipsowo-kartonowa - ma szary kolor kartonu,
jej szerokość jest standardowa i wynosi
1200 mm, grubość może być różna (9,5-12,5 mm), długość również
(2500 - 3000 mm), stosowane są w pomieszczeniach o wilgotności do
70%, a więc nie nadają się do łazienek, pralni, kuchni.
• Wodoodporna płyta gipsowo-kartonowa - pokryta jest
kartonem w kolorze zielonym, wymiary ma takie same jak zwykła
płyta, jest nasączona środkiem hydrofobowym, przez co nadaje się do
pomieszczeñ o wilgotności do 85% (wilgotność ta może się jednak
utrzymywać nie dłużej niż 10 godzin).
• Ogniochronna płyta gipsowo-kartonowa - rdzeñ płyty posiada
wtopioną siatkę z włókna szklanego lub jest wzmocniony drobnym
włóknem szklanym, w czasie pożaru zapobiega to rozsypaniu całej
płyty. O ognioodporności decyduje cała konstrukcja ściany, łącznie
z profilami stalowymi, ściana taka powinna wytrzymać przez 2
godziny w stanie nienaruszonym.
• Płyta ognio- i wodoodporna - jest nasączona środkiem
hydrofobowym i posiada rdzeñ wzmocniony siatką z włókna
szklanego.
• Płyta biała - posiada karton zagruntowany fabrycznie,
można ją od razu po położeniu i zaszpachlowaniu połączeñ
malować.
• Płyta mała - jest to płyta zwykła, wodoodporna lub
ognioodporna różniąca się od standardowej jedynie mniejszym
wymiarem, ma długość 130-240 cm, szerokość 60-90 cm. Jest przez to
łatwiejsza w transporcie.
• Płyta gipsowo-włóknowa - nie ma okleiny kartonowej,
wykonana jest z masy gipsowej wymieszanej z włóknami celulozowymi i
sprasowanej pod ciśnieniem. Jest twarda, odporna na wilgoć i ogieñ,
jest mocniejsza od płyty gipsowo-kartonowej, nie wymaga gruntowania
przed malowaniem, może być stosowana na warstwę zewnętrzną ścian w
domach szkieletowych, wymaga jednak osłony tej ściany np.
sidingiem.
Akcesoria dodatkowe
Do poprawnego wykonania zabudowy lub okładziny z płyt
gipsowo-kartonowych niezbędny jest szereg dodatkowych
materiałów:
Stelaż stalowy - w przypadkach, gdy płyty nie są przyklejane
do ściany "na plackach", należy zastosować stelaż ze stali
ocynkowanej, najczęściej grubości 0,6 mm. Podstawowe jego elementy
to:
Dla ścianek działowych:
• profil U - profil do zamocowania w podłodze, w suficie, w
niego wstawia się pionowy profil C,
• profil C - są to słupki, które ustawia się pionowo w ścianie
działowej,
• profil UA - profil ościeżnicowy służy do wykonania otworu w
ścianie, jest mocniejszy od profilu C.
Dla sufitów podwieszanych:
• profil CD - podstawowy profil konstrukcyjny,
• profil UD - profil przyścienny,
• uchwyty ES - montuje się za ich pomocą konstrukcję sufitu do
stropu,
• wieszaki.
Do okładzin ściany:
• stosuje się profile sufitowe CD i UD oraz uchwyty ES.
Wkręty - ze względu na agresywne działanie gipsu na stal
muszą być one odporne na rdzę; do konstrukcji stalowej stosuje się
wkręty fosfatyzowane lub fosforowane, specjalny kształt łebka
zapewnia dobre trzymanie.
Klej gipsowy - służy do przyklejania płyt gipsowo-kartonowych
bezpośrednio do ściany.
Siatka lub taśma wzmacniająca - siatka wykonana jest z włókna
szklanego, taśma z papieru lub flizeliny. Jeden z tych dwóch
elementów stosuje się na połączeniu płyt - zapobiega w tym miejscu
pękaniu połączenia. Taśm i siatek nie stosuje się w przypadku płyt
gipsowo-włóknowych.
Masa szpachlowa - służy do wypełniania połączeñ między
płytami.
Preparat gruntujący - pomalowane nim płyty wykazują znacznie
mniejszą chłonność, zagruntowanie jest niezbędne przed malowaniem
lub kafelkowaniem. Płyt gipsowo-włóknowych nie trzeba
gruntować.
Sposób montażu
W zależności od zastosowania płyt można wybrać
sposób ich montażu:
Zastosowanie jako okładziny ścienne - tzw. suche tynki -
stosowane jako wykoñczenie ściany murowanej zamiast tradycyjnego
tynku "mokrego". Jeżeli ściana jest w miarę równa można przykleić
płyty gipsowo-kartonowe za pomocą "placków" kleju gipsowego. Jeżeli
natomiast ściana jest nierówna lub wymaga ocieplenia lub schowania
przewodów instalacyjnych, wtedy lepiej jest zastosować specjalną
konstrukcję stalową lub drewnianą, z której buduje się ruszt do
przymocowania płyt.
Zastosowanie do ścianek działowych - w tym przypadku
niezbędna jest konstrukcja stalowa, z której buduje się szkielet
ściany, następnie przykręca do niego płyty. Przestrzeñ między
płytami można wypełnić np. wełną mineralną lub szklaną, która
będzie dodatkowo zwiększała izolacyjność termiczną i akustyczną
przegrody.
Zastosowanie do wykoñczenia sufitu - tu również niezbędna
jest konstrukcja stalowa bądź drewniana. Nie wolno płyt
gipsowo-kartonowych przyklejać do sufitu "na placki".
Uwagi dotyczące montażu rusztu i płyty
gipsowo-kartonowej:
1. profile stelażu powinny być przycinane za pomocą nożyc do blachy - cięcie np. za pomocą szlifierki kątowej może zniszczyć ochronną warstwę cynku,
2. od spodu profilu U (poziomego) powinna być przyklejona taśma do izolacji akustycznej - zarówno przy podłodze jak i przy stropie,
3. maksymalny rozstaw profili ściennych C lub CD w przypadku
okładzin ściany to 60 cm, mierzone w osi profili,
4. płytę montuje się do profili pionowych za pomocą blachowkrętów
3,5 x 25 mm, muszą być one mocowane w odległości 10-15 mm od
krawędzi płyty, odstępy między wkrętami powinny wynosić 20 - 25 cm,
w przypadku sufitu maksymalnie 15 cm,
5. płyty gipsowo-kartonowe nie powinny dotykać ani podłogi ani sufitu - przy podłodze powinien pozostać luz około 1 cm, a przy suficie 5 mm. Higroskopijność gipsu powoduje, że płyta gipsowo-kartonowa ulega odkształceniom, musi więc mieć na to miejsce.
6. płyty na ścianach układa się pionowo i przykręca do słupków - płyta ma większą wytrzymałość w kierunku równoległym do dłuższego boku,
7. pomiędzy płytami nie powinna być zostawiona szczelina, powinny być do siebie dokładnie dosunięte,
8. płyt nie należy łączyć na krawędzi otworu - jest pewne, że w tym miejscu powstanie z czasem pęknięcie.